Do czego służy zawór EGR?

Zawór EGR (ang. Exhaust Gas Recirculation) jest jednym z proekologicznych urządzeń znajdujących się w nowoczesnych pojazdach. Ma na celu obniżenie emisji spalin. Jednocześnie jest jednym z tych podzespołów, których kierowcy najbardziej nie lubią, bo bywa awaryjny, a jego wymiana dużo kosztuje. Do czego służy zawór EGR, dlaczego się psuje i co robić, gdy ulegnie usterce?

Jak działa zawór EGR?

Zawór EGR jest częścią układu recyrkulacji spalin. Odpowiada za otwieranie i zamykanie przepływu spalin przez przewód łączący układ wydechowy z dolotowym. Po osiągnięciu przez silnik odpowiedniego stopnia rozgrzania i określonej prędkości obrotowej, zazwyczaj w średnim zakresie obrotów, zawór się otwiera. W rezultacie część spalin jest zawracana do układu dolotowego, co prowadzi do zmniejszenia zawartości tlenu w powietrzu, które dostarczane jest do cylindrów. Przekłada się to na obniżenie temperatury spalania w cylindrach oraz spowolnienie procesu spalania. Dzięki temu dochodzi do ograniczenia emisji szkodliwych tlenków azotu (NOx), które są najbardziej toksycznymi składnikami spalin.

Jak pozbyć się problemów z zaworem EGR?

Taki sposób działania zaworu EGR sprawia, że jest on podatny na różne awarie. W wyniku osadzania się w nim cząstek stałych często dochodzi do jego zablokowania w pozycji otwartej, co skutkuje stałym (zamiast okresowym) cofaniem się spalin do cylindrów silnika od chwili jego uruchomienia. Objawia się to m.in. spowolnioną i nierównomierną pracą silnika, podwyższonym zużyciem paliwa oraz pogorszeniem osiągów auta. Jeżeli czujnik EGR nie uległ awarii, powinna zapalić się też kontrolka „check engine”. W przypadku zaobserwowania takich symptomów zawór EGR należy wyczyścić, a jeśli nie jest to możliwe – wymienić na nowy egzemplarz.

Niektórzy właściciele pojazdów radzą sobie z problemami z zaworem EGR innymi sposobami. Zawór EGR można zaślepić, mechanicznie zamykając jego przelot, lub fizycznie usunąć i zastąpić tak zwanym bypassem, czyli elementem o podobnej konstrukcji, który nie pozwala jednak na przepływ spalin do układu dolotowego. W przypadku zaworów sterowanych elektroniczne możliwe jest również programowe usunięcie EGR. Polega ono na wykasowaniu w sterowniku silnika (ECU) określonej funkcji, która odpowiada za pracę zaworu. Sam zawór pozostaje nienaruszony, więc cały proces można łatwo odwrócić. Programowe wyłączenie EGR przeprowadza się najczęściej w sytuacji, gdy zwykłe czyszczenie i regeneracja zaworu nie dają zadowalających rezultatów. Może je wykonać wyłącznie fachowiec znający się na rzeczy i dysponujący specjalistycznym sprzętem, na przykład z firmy ADF Serwis. W ten sposób można pozbyć się problemów z zaworem EGR w różnych pojazdach.