Wymiana rozrządu krok po kroku

Wymiana rozrządu jest jedną z najważniejszych napraw eksploatacyjnych w pojeździe. Relatywnie długa żywotność poszczególnych podzespołów zwiększa ryzyko przeoczenia konieczności naprawy układu. To może mieć poważne konsekwencje dla całej jednostki napędowej. Dlatego warto przyjrzeć się bliżej nie tylko budowie rozrządu, ale także wskazaniom do jego wymiany. W artykule wyjaśnimy dokładnie, jak przebiega wymiana elementów tego układu.

Układ rozrządu – budowa i rola w pojeździe

Rozrząd charakteryzuje się dosyć skomplikowaną budową. Układ może być napędzany paskiem lub łańcuchem. Ten drugi wariant z zasady uważany jest za bardziej wytrzymały i bezobsługowy. Praktyka pokazuje, że może być zupełnie odwrotnie. W przypadku niektórych silników łańcuch rozrządu jest mniej trwały od układów napędzanych paskiem.

Przeczytaj również: Na czym polega wymiana rozrządu w samochodzie i jak często ją wykonywać?

Biorąc pod uwagę zróżnicowaną konstrukcję jednostek napędowych, można wyróżnić trzy najpopularniejsze rodzaje rozrządu:

• OHV – wałek rozrządu jest umiejscowiony w bloku silnika
• OHC (SOHC) – silnik jest wyposażony w jeden wałek rozrządu, który znajduje się w głowicy
• DOHC – silnik wyposażony w dwa wałki rozrządu, które znajdują się w głowicy

Obecnie w nowoczesnych silnikach stosowane są tzw. zmienne fazy rozrządu. Technologia ta umożliwia napełnianie cylindrów mieszanką paliwa w szerszym zakresie obrotów. To przekłada się na podniesienie osiągów jednostki napędowej.

Zadaniem rozrządu jest sterowanie zaworami silnika. Te z kolei są odpowiedzialne za przepływ mieszanki paliwowej w cylindrach. W przypadku nagłej awarii układu rozrządu uszkodzeniu ulegnie kilka innych elementów jednostki napędowej.

Wymiana rozrządu – kiedy należy udać się do mechanika?

Nie da się określić uniwersalnej częstotliwości wymiany rozrządu. Po części wynika to ze zróżnicowanej budowy silników oraz trwałości paska lub łańcucha. Rozbieżności w interwałach wymiany mogą być duże i wahać się od 60 do 120 tysięcy kilometrów. Teoretycznie najlepszym rozwiązaniem jest stosowanie się do zaleceń producenta. Praktyka pokazuje jednak zupełnie coś innego. Do częstych sytuacji możemy zaliczyć zerwanie paska rozrządu jeszcze przed upływem założonego przebiegu kilometrów. Dlatego warto w tym względzie zaufać mechanikom, którzy specjalizują się w naprawach pojazdów danej marki. Są oni w stanie określić przewidywaną żywotność paska w zależności od modelu auta i wersji silnika.

Zerwanie paska rozrządu prowadzi do zderzenia tłoków z zaworami oraz skrzywienia wałka rozrządu. To skutkuje koniecznością kosztownego remontu silnika.

W przypadku paska rozrządu trudno jest stwierdzić stopień jego zużycia. Mikrouszkodzeń, pęknięć i rys nie da się dostrzec gołym okiem. Czasami mogą być słyszalne charakterystyczne piski dochodzące z okolic rolek. Zużycie paska mogą przyspieszyć także ślady oleju na jego powierzchni. Dlatego najlepiej zaufać wiedzy i doświadczeniu sprawdzonego warsztatu mechaniki samochodowej. Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku łańcucha rozrządu. Jego zużycie (rozciągniecie) objawia się charakterystycznym klekotaniem.

Jakie elementy obejmuje wymiana rozrządu?

W kontekście uszkodzenia układu rozrządu wspomina się najczęściej o zerwaniu paska lub łańcucha. Warto jednak pamiętać, że nie są to jedyne elementy, które podlegają wymianie. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby podczas usługi serwisowej wymienić sam pasek. Pozostawienie innych elementów może jednak znacząco skrócić jego żywotność. Poza tym wymiana rozrządu jest dosyć skomplikowaną naprawą, która wymaga rozebrania wszystkich części układu. W takiej sytuacji dużo bardziej opłacalna jest wymiana również pozostałych jego elementów.

Wymiana rozrządu z paskiem obejmuje następujące części:

• Pasek rozrządu
• Rolka napinacza
• Rolka prowadząca
• Zestaw paska
• Pompa wody

Pompę wody wymienia się tylko w przypadku, kiedy jest napędzana przez pasek.

Wymiana rozrządu z łańcuchem obejmuje następujące części:

• Łańcuch rozrządu
• Napinacz łańcucha
• Szyna napinająca i prowadząca

Jak przebiega wymiana rozrządu?

Przed demontażem rozrządu należy sprawdzić kompletność wszystkich elementów, które będą potrzebne do jego wymiany.

Cała operacja składa się z następujących etapów:

• Dostanie się do układu rozrządu – należy zdemontować wszystkie elementy, które ograniczają swobodny dostęp do układu
• Zablokowanie wałka rozrządu i wałka pompy paliwowej – przed demontażem należy upewnić się, że wszystkie blokady są prawidłowo zamontowane
• Luzowanie nakrętki rolki napinającej
• Demontaż paska rozrządu – obrócenie rolki napinającej w lewo powoduje poluzowanie paska
• Montaż nowych elementów – wszystkie śruby należy mocować na specjalny klej
• Sprawdzenie ustawienia rozrządu przez ponowny montaż blokad – blokady wału korbowego i wałka rozrządu powinny się idealnie wsunąć
• Kontrola napinacza – zgodnie ze sztuką dopuszczalne jest przesunięcie wskaźnika o maksymalnie 5 mm w prawo
• Zakładanie osłon i wcześniej zdemontowanych elementów.

W przypadku serwisu rozrządu na łańcuchu wymianie podlega łańcuch, elementy prowadzące oraz hydrauliczny napinacz. Dodatkowo może pojawić się konieczność wymiany pompy wody i oleju oraz kół zębatych. – wyjaśnia specjalista z niezależnego serwisu Ford Sławek, który znajduje się w Katowicach.

Wymiana rozrządu to kluczowy element dbałości o całą jednostkę napędową w pojeździe. Zaniedbania w tym zakresie mogą doprowadzić do konieczności kosztownych napraw łącznie z remontem silnika. Warto zatem dokładnie zweryfikować interwały wymiany i bezwzględnie ich przestrzegać.